Normal dağılım göstermeyen gruplarda üç veya daha fazla sayıda grubun ortalamaları arasındaki farklılığın anlamlılığını test amacıyla kullanılan bir tekniktir. One-Way ANOVA’nın non-parametrik karşılığıdır.
Örnek Soru:
Otokontrol puanları algılanan sosyoekonomik düzey değişkenine göre farklılaşmakta mıdır?
Hipotezler:
H0: Gelir grupların ortalamaları arasındaki fark anlamlı değildir.
H1: En az iki grup ortalaması arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır.
ADIM ADIM İŞLEMLER
Veriler:
Veriler sürekli değişken cinsinden (eşit aralıklı veya eşit oranlı) ham puanlardır ve öncelikle bu veriler gruplara göre ayrılır. Ardından N bütün olarak kabul edilerek en küçük değerden büyük değere doğru sıra numaraları verilir. Alt grup sayılarının eşit olması gerekmemektedir.
Bu işlemin ardından anlamlılık için kritik değeri belirlemek amacıyla Serbestlik derecesine ihtiyaç duyulur. Kruskal Wallis tekniğinde serbestlik derecesi “kategori sayısı – 1” formülü ile hesaplanır [Sd= 3-1→sd=2]. Anlamlılığına karar vermek için ki-kare (Chi-Square/c2) değeri anlamlılık tablosu kullanılır (Aşağıda bu tablonun bir kısmı verilmiştir; tablonun tamamı için tıklayınız).
H değeri (H=6,12) ki-kare .05 düzeyi için sınır değer olan (c2=5,991) büyük olduğundan sonuç anlamlı kabul edilir. Yani Otokontrol puanları algılanan sosyoekonomik düzey grupları arasında p<.05 düzeyinde anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öte yandan 6,12>9,210 olduğundan belirlenen farklılık .01 düzeyinde anlamlı bulunmamıştır. Sonuç olarak
.05 düzeyi için H0 reddedilir; H1 kabul edilir (p<.05);
.01 düzeyi için H1 reddedilir; H0 kabul edilir (p>.01);
SPSS İLE ADIM ADIM İŞLEMLER
Aşağıdaki gibi veri girişi yapılır:
Veri girişinin ardından menüler içinden aşağıda gösterilen yolla Kruskal Wallis seçeneğine ulaşılır.
Açılan ara-yüzde değişkenler aşağıdaki şekilde yerleştirilir:
Bu ara-yüzde karşılaştırılacak grupların kodları üzerinden yapılan genişlik tanımlaması (Define Range) yapılmadan OK butonu aktif olmayacaktır. Belirtilen minimum (1) ve maksimum (3) değerlerinin anlamı “1 kodlu gruptan 3 kodlu gruba kadar grupların karşılaştırılmasının istendiği”dir. Bu durumda çok sayıdaki gruplarda, karşılaştırılacak gruplar kısıtlanabilmekte yani kontrol edilebilmektedir. İşleme Continue ile devam edilir ve OK butonunun aktif olmasının ardından işlem gerçekleştirilir. Açılan Output dosyasında aşağıda tablolar yer almaktadır:
Söz konusu değerlerin tablolaştırılıp değerlendirilmesinin ardından işlem sonlandırılır. Tablo örneği ve yorumu için tıklayınız.